पुंस्त्वोपघाति - यद् द्रव्यं पुंस्त्वमुपहन्ति तत् पुंस्त्वोपधाति । पुंस्त्वोपघातिद्रव्यं शुक्रक्षयं करोति । स्त्रीभोगेच्छां च नाशयति । यथा- क्षारः , लवणं , कुलत्था :, निष्पावः , अतसी , कुसुंभबीजं च ।

स्वप्नसंजननम् - - यद् द्रव्यं स्वप्नं निद्रां जनयति तत् स्वप्नजननम् । स्वप्नजननं द्रव्यं प्रायो वातघ्नं , कफवर्धकं , तमोगुणवर्धकं च । यथा- माहिषक्षीरं , दधि , आनूपमांस , मद्यं , भंगा , जातिफलं , अहिफेनं पारसिक यवानी च|